ಖಾನಯ್ಯ ಅಜ್ಜ ಮತ್ತು ಶಿವಮ್ಮ

ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯನವರ ಎರಡನೆಯ ಮಕ್ಕಳಾದ ಖಾನಯ್ಯನವರ ವಿವಾಹವು 'ಶಿವು' ರಂಬವರೊಡನೆ ಆಯಿತು. ಖಾನಯ್ಯ-ಶಿವಮ್ಮರ ಜೋಡಿ ಹಿರೇಮಠಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪುವಂತಿತ್ತು ಖಾನಯ್ಯನವರಿಗೆ ಬರೀ ಶಿವಪೂಜೆ, ಕಂತೀಭಿಕ್ಷೆ, ಪಂಚಾಂಗ ಹೇಳುವುದು, ತಾಯತ-ಕರಿದಾರ ಕಟ್ಟುವುದು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರಬಾರದೆನಿಸಿತು. ಊರಿಗೆ, ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಳಿತಾಗುವಂಥ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡಬೇಕು. ಜನರನ್ನು ಸನ್ಮಾರ್ಗದತ್ತ ಸಾಗಿಸಬೇಕು. ಸದಾಚಾರ, ಸತ್ಯನಿಷ್ಠೆ, ಭಕ್ತಿ ಭಾವಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಬೇಕೆಂಬ ಆಲೋಚನೆಯುಳ್ಳವರಾದರು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಸಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಪುರಾಣ, ಪ್ರವಚನದಂಥ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕೆಂಬ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರು.

ಖಾನಯ್ಯನವರು ಹೆಚ್ಚು ಓದಿದವರಲ್ಲ. ವಿದ್ವಾಂಸರ ಸಂಪರ್ಕದೊಳಗಿದ್ದವರೂ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಅವರಿಗೆ ಪುರಾಣ ಹೇಳುವ ಕಲೆ ದೈವದತ್ತವಾಗಿ ಒಲಿದು ಬಂದಿತು.ಅದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಗೀತ-ಸಾಹಿತ್ಯ ಜ್ಞಾನ ಕೂಡಾ ಲಭಿಸಿತ್ತು. ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಗಿನಲ್ಲಿ ಶಿವಪೂಜೆಯ ನಂತರ ಅವರು ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಂಗಲಗೀತೆಯನ್ನು ಕೇಳಿದವರೇ ಧನ್ಯರು. ಅವರು ಎಷ್ಟೊಂದು ಭಾವ ಪರವಶರಾಗಿ ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆಂದರೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ಮೈಮರೆತು ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮೊದಲಿಗೆ ಇವರು ಶ್ರೀದೇವಿ ಪುರಾಣವನ್ನು ನವರಾತ್ರಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೇಳತೊಡಗಿದರು. ನಂತರದಲ್ಲಿ ಶರಣ ಬಸವೇಶ್ವರ ಮತ್ತಿತರ ಮಹಾತ್ಮರ ಪುರಾಣ ಹೇಳತೊಡಗಿದರು. ಹಿರೇಮಠದವರು ಬಳಗಾನೂರಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಗೂಳರಡ್ಡಿಯವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತವ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಸಂಪರ್ಕದಿಂದಾಗಿ ಹಿಂದೆ ಕೌದಿ ಮಹಾಂತಯ್ಯನವರು ಬಳಗಾನೂರಿನಲ್ಲಿ ಪುರಾಣ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಈಗ ಖಾನಯ್ಯಜ್ಜನವರು ಕೂಡಾ ಬಳಗಾನೂರಿನಲ್ಲಿ ಶ್ರೀದೇವಿ ಪುರಾಣ, ಶರಣ ಬಸವೇಶ್ವರ ಪುರಾಣ ಹೇಳುವಂತಾದರು.ಖಾನಯ್ಯಜ್ಜನವರ ಬಹುದಿನದ ಪುರಾಣಪ್ರವಚನ ಫಲವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಕವಿತಾರಚನಾಶಕ್ತಿ ಉದಯಿಸಿತು. ಅದರಿಂದಲಾಗಿ ಗದಗ ತಾಲೂಕಿನ ಹೊಸಳ್ಳಿಯಲ್ಲಾಗಿಹೋದ 775 ವರುಷಕಾಲ ಬಾಳಿದ ಬೂದೀ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರ ಪುರಾಣವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಅನುಭವದ ಆಳದಿಂದ ರಚಿಸಿದ ಈ ಪುರಾಣ ಹೊಸಹಳ್ಳಿಯ ಬೂದೀಸ್ವಾಮಿಮಠದ ಶ್ರೀ ಪ್ರಭುಸ್ವಾಮಿಗಳವರಿಗೆ ಬಲು ಮೆಚ್ಚಿಕೆಯಾಯಿತು.